Goudbeslag

Goudbeslag

1761

BINDINGIn 8° (14,5 x 9 x 6 cm); contemporaine, kalfslederen boekband met goudstempeling op rug en platten. Geciseleerd goud op snee. Centrale gouden sluiting, muiter en aanzetstuk.
De cirkelvormige afbeeldingen bevatten putti met de volgende allegorische voorstellingen:
Waakzaamheid en trouw : een putto afgebeeld met een hond als aanhankelijke metgezel (muiter).
• Hemelse vrijgevigheid en zegen : een knaapje met een hoorn van overvloed als symbool van vruchtbaarheid en welvaart (aanzetstuk).
Liefde : een putto met een brandend hart in de hand als een mystiek altaar vol minnevuur, symbool van liefde (klamparm).
Gegevens: MST: Onduidelijk. Gehalte: 18°K

Inhoud: BIBLE; Qui contient L’Ancien et le Nouveau Testament […]. Les Pseaumes de David […], 1747. Amsterdam: D. onder de Linden, 1761. Franstalig Bijbeltje voor gebruik in de Waalse kerk. 

1768

BINDING: In 8° (14 x 9 x 6 cm); groen marokijn leer, goud op snee; goudstempeling op rug en platten. Centraal gouden sluiting, aanzetstuk en muiter. Gematteerde onderdelen met figuren van druiventrossen, veren en bloemenkransen
Gegevens: MST: Onbekend. Gehalte: 18°K

Inhoud: BIBLIA, Dat is, de Gantsche H. Schrifture, […] (Statenvertaling). Het boek der Psalmen, nevens de gezangen […]. Amsteldam: By de Compagnie, 1768.

1778

BINDING: In 8° (14 x 8,5 x 5 cm); In bordeaux-rode boekband met fijne goudstempeling i.v.v. florale motieven op de platten; goud op snee. Centraal een massief gouden boekslot, waarop Bijbelse taferelen afgebeeld: Adam & Eva in Eden (klamparm); de evangelisten Lucas (aanzetstuk) en Mattheüs (klamp).
Gegevens: MST: vermoedelijk Jan van Wijk I, Amsterdam (1740-1788)

Inhoud: HET NIEUWE TESTAMENT, ofte alle boeken des Nieuwen Verbonds onzes Heeren Jesu Christi, […] (Statenvertaling). Het boek der Psalmen, nevens de gezangen […], 1779. ’t Amsterdam; By de Erven de Wed. J. Ratelband, en J. Bouwer.

1791

BINDING: In 8° (15,5 x 9 x 6,5 cm); In contemporaine, bordeaux-rode boekband met fijne goudstempeling i.v.v. florale motieven op rug en platten; goud op snee. Centraal een massief gouden boekslot, waarop Bijbelse taferelen afgebeeld: Abraham offert Isaäk (klamparm), Simson verscheurt een leeuw (aanzetstuk), en Kaïn doodt Abel (klamp).
Gegevens: MST: Jan van Wijk I, Amsterdam (1740-1788); JRL: 1756

Inhoud: BIBLIA, Dat is, de Gantsche H. Schrifture, […] (Statenvertaling). Het boek der Psalmen, nevens de gezangen […], 1789. Te Haarlem by Joh. Enschede & Zoonen, 1791.

1794

BINDING: In 8° (15 x 9,5 x 6 cm); gebonden in groen marokijn met goudstempeling op rug en platten, goud op snee. Dubbele, massief gouden boeksloten waarop agrarische taferelen: afbeeldingen van rijkelijke oogst van granen, vruchten, overlopende wijnkruiken, enz.. Versiert met vogels en ingelijst in ornamentele motieven.
Gegevens: MST: Johannes Smits, Dordrecht (1781-1811); JRL: 1795

Inhoud: BIBLIA, Dat is, de gantsche H. Schrifture, […] (Statenvertaling). Het boek der Psalmen, nevens de gezangen […], 1792. Te Amsterdam: J. Bouwer en de Wed. J. Ratelband, 1794.

1797

BINDING: In 8° (14,5 x 9 x 7 cm); donkergroene (latere) fluwelen boekband, vergulde snede. Enkelvoudige, centrale sluiting; klamp, klamparm en aanzetstuk in filegrain-goud. 
Gegevens: MST: Ongeïdentificeerd. Gehalte: 18°K

Inhoud: BIBLIA, Dat is, de gantsche H. Schrifture, […] (Statenvertaling). Het boek der Psalmen, nevens de gezangen […]. Te Amsterdam: N.T. Gravius, J. Brandt, P. den Hengst, en de Wed. F.G. onder de Linden, in compagnie, 1797.

1797

BINDING: In 8° (14,5 x 9 x 7 cm); gebonden in later roze/lila fluweel. Dubbele gouden boeksloten met 3-zijdige randen, goud op snee. Klamparmen met kader van guirlandes en parelrand. 
Gegevens: MST: Johannes W. Benten, Amsterdam (1806-1811); JRL: 1809 (?)

Inhoud: BIBLIA, Dat is, de gantsche H. Schrifture, […] (Statenvertaling). Het boek der Psalmen, nevens de gezangen […]. Te Amsterdam: N.T. Gravius, J. Brandt, P. den Hengst, en de Wed. F.G. onder de Linden, in compagnie, 1797.

1827

BINDING: In 8° (15,5 x 8,5 x 5 cm); contemporaine boekband in gemarmerd leder met fijne goudstempeling i.v.v. florale motieven op rug en platten; goud op snee. Centrale gouden, gegraveerde klamparm, muiter en aanzetstuk.
Gegevens: MST: E.L. Sauerbier, Rotterdam

Inhoud: HET NIEUWE TESTAMENT, ofte alle boeken des Nieuwen Verbonds onzes Heeren Jesu Christi, […] (Statenvertaling). Het boek der Psalmen, nevens de gezangen […]. Te Amsterdam, J. Brandt & Zoon; P. Hengst en Zoon; de Erven Wed. F.G. onder de Linden. En te Haarlem bij J. Enschede & Zonen, 1827.

1853

BINDING: In 8vo (15 x 10 x 7 cm). Zwartfluwelen boekband; vergulde snede. Dubbele, opengewerkte boeksloten, uit 2 onderdelen opgebouwd en gedecoreerd met ornamentele motieven.
Gegevens: Geen keurstempels of meestertekens gevonden

Inhoud: BIJBEL, Dat is de Gansche Heilige Schrift, […] (Statenvertaling). Het boek der Psalmen, nevens de gezangen […]. Bij de Nederlandsche Bijbel-Compagnie, Amsterdam [en] Haarlem, 1853.

1853

BINDING: In 8vo (15,5 x 10 x 7 cm). Bruine, lederen boekband; goud op snee. Dubbele boeksloten en vierzijdige randen met florale en ornamentele motieven.
Gegevens: MST: toegeschreven aan J.C. Roodenburg, ’s Gravenhage (1844-1856); JRL: 1846

Inhoud: BIJBEL, Dat is de Gansche Heilige Schrift, […] (Statenvertaling). Het boek der Psalmen, nevens de gezangen […]. Bij de Nederlandsche Bijbel-Compagnie, Amsterdam [en] Haarlem, 1853. Met talrijke, bladgrootte gravures van Bijbelse taferelen.

1853

BINDING: In 12° (13 x 9 x 4,5 cm); schildpadband met centraal gouden boekslot (14° karaat); goud op snee. 4 ingelegde gouden hoekstukken en rugversieringen met florale motiefjes. Scharnieren afgewerkt met bolle, gouden siernagels. 
Gegevens: MST: Hendrik Willem van Riel, A’dam / Schoonhoven / Arnhem (1854-1880); JRL: 1855 (?)

Inhoud: HET NIEUWE TESTAMENT, ofte alle boeken des Nieuwen Verbonds onzes Heeren Jesu Christi, […] (Statenvertaling). Het boek der Psalmen, nevens de gezangen […]. Bij de Nederlandsche Bijbel-Compagnie, Amsterdam [en] Haarlem, 1853.

1865

BINDING: In 8° (15 x 10 x 6 cm); gebonden in blauw/groen leer met ornamentele figuren in blindstempeling op rug en platten, goud op snee. Dubbele gouden boeksloten waarop vogels en florale motieven. Muiters en aanzetstukken zijn gedreven, gegoten klamparmen.
Gegevens: MST: Onzeker, ‘VG’. Gehalte: 18°K

Inhoud: BIJBEL, Dat is de Gansche Heilige Schrift, […] (Statenvertaling). Het boek der Psalmen, nevens de gezangen […]. Bij de Nederlandsche Bijbel-Compagnie, Amsterdam [en] Haarlem, 1865.

1880

BINDING: In 8° (17 x 11 cm); aubergine-kleurige, fluwelen boekband met vergulde snede. Dubbele, gouden boeksloten met driezijdige, gekartelde randen. Er zijn geen merken of keuren op het goudbeslag aangetroffen, maar op basis van de inscripties aan de binnenkant van de klamparmen is af te leiden dat het beslag rond 1825, hoogstwaarschijnlijk in Friesland (Leeuwarden?) vervaardigd werd. Omstreeks 1880 werden de sloten en randen aangepast, verlengd en overgezet op een volumineuzer Bijbeltje.
Het hoofdingrediënt van de decoratie zijn cirkelvormige voorstellingen. In klamparmen, muiters en aanzetstukken zijn kinderfiguurtjes of putti verwerkt met allegorische voorstellingen. 

Inscripties: Het bovenslot bevat in stippeltechniek de initialen ‘A W H’ (Agatha Wilhelmina Hamerster) en het jaartal ‘1825’ in het onderslot.

De symboliek van de allegorische voorstellingen alluderen naar het vrome geloofsleven of christelijke deugden. Een overzicht:

  • Putto met brandend hart als een mystiek altaar vol (minne)vuur, symboliek van liefde (1)
  • Een knaapje leest in een opengeslagen boek, als teken van geopenbaarde kennis, progressief inzicht en wijsheid (2)
  • Een musicerend ventje spelend op een harp. Zijn blik is gericht op een altaar met de afbeelding van een ooievaar. Dit tafereel verwijst naar meditatieve rust, toewijding en bezinning (3)
  • Een putto tussen de wolken is in de beeldende kunst een allusie naar de onzichtbare wereld en het idee van de onsterfelijke ziel (4)
  • Dit jongetje met weegschaal en zwaard presenteert een veredelde vorm van ‘vrouwe Justitia’ als symbool van gerechtigheid (5)
  • Veredelde versie van Fortitudo. Het knaapje rustend op een zuil als symbool van standvastigheid en kracht. Het wijzen naar de hemel alludeert naar de bron van diens kracht (6)

Inhoud: HET NIEUWE TESTAMENT, Of alle boeken des Nieuwen Verbonds onzes Heeren Jezus Christus, […] (Statenvertaling). Het boek der Psalmen, nevens de gezangen […]. Bij de Nederlandsche Bijbel-Compagnie, Amsterdam [en] Haarlem, 1880.

1884

BINDING: In 12° (13 x 9 x 5 cm); Bijbeltje met overslag- of enveloppe-sluiting. Mooi gegraveerde gouden knipsluiting. Contemporain aubergine-kleurig fluweel, goud op snee. 
Gegevens: Geen meesterteken. Gehalte: 14°K

Inhoud: HET NIEUWE TESTAMENT, Of alle boeken des Nieuwen Verbonds onzes Heeren Jezus Christus, […] (Statenvertaling). Het boek der Psalmen, nevens de gezangen […]. Bij de Nederlandsche Bijbel-Compagnie, Amsterdam [en] Haarlem, 1884.

1884

BINDING: In 16°, zwartlederen boekband (10 x 7 x 6 cm); met centraal, massief gouden boekslot (22° karaat); goud op snee. Boekslot bewerkt met Bijbelse figuren. Klamparm: Aäron in hogepriesterlijk gewaad. Muiter en aanzetstuk: Evangelisten Markus en Lukas.
Gegevens: Meesterteken onzeker. De letters ‘GB’ of ‘CB’ zijn te onderscheiden, Amsterdam (?).

Inhoud: HET NIEUWE TESTAMENT, Of alle boeken des Nieuwen Verbonds onzes Heeren Jezus Christus, […] (Statenvertaling). Het boek der Psalmen, nevens de gezangen […]. Bij de Nederlandsche Bijbel-Compagnie, Amsterdam [en] Haarlem, 1884.

1884

BINDING: In 12° (13 x 9 x 5 cm); Bijbeltje met overslag- of enveloppe-sluiting. Opengewerkte, gouden knipsluiting en gegraveerde sierrand i.v.v. de overslag. Contemporain bruin leder, goud op snee.
Gegevens: Geen meesterteken. Gehalte: 14°K

Inhoud: HET NIEUWE TESTAMENT, Of alle boeken des Nieuwen Verbonds onzes Heeren Jezus Christus, […] (Statenvertaling). Het boek der Psalmen, nevens de gezangen […]. Bij de Nederlandsche Bijbel-Compagnie, Amsterdam [en] Haarlem, 1884.