Biblia Neerlandica: Nieuwsbrief – Maart 2020

Beste vrienden,

Corona heeft voor een groot deel de wereld in zijn greep, zoveel is duidelijk. Op 18 maart werden er in België nooit geziene maatregelen van kracht die het sociale leven sterk aan banden leggen. Wie zich niet aan de verscherpte regels houdt, riskeert een gevangenisstraf van maximum 3 maanden en een geldboete die kan oplopen tot € 4.000. Zo’n som geld kunnen we voor leukere doeleinden gebruiken!
Daarnaast merken we dat een noodtoestand als dit creatieve vaardigheden lijkt te stimuleren. Zo worden er digitale, ‘coronaproof’-spelletjes ontworpen die bij thuiszitters de verveling moeten bestrijden. Anderen zitten achter de PC om een aantal nieuwigheden van Biblia Neerlandica naar abonnees te sturen… 🙂

Wat is nieuw?

De groei van rubriek BI(BLI)OGRAFIEËN blijft zich doorzetten en heeft ondertussen de mijlpaal van 60 artikelen overschreden! Dit keer worden twee boeiende Bijbelvertalingen uit de 16e en 21ste eeuw besproken. Een woordje uitleg:

Den Bibel, Lenaert der Kinderen – 1563

De Biestkensbijbel uit 1560 ontstond in een zeer bewogen historische context. De zuidelijke Lage Landen zuchtten onder het streng katholieke, Spaanse bewind. Mensen die de ideeën van de Reformatie aanhingen werden vervolgd. Op de hielen gezeten door de inquisitie vonden vluchtelingen een nieuw onderkomen in Engeland, Duitsland en de noordelijke Lage Landen. Ook boekdrukkers zochten naar mogelijkheden om zich te vestigen en aan de toenemende vraag naar religieuze literatuur en bijbels te voldoen. Doopsgezinden en luthersen hielden vast aan hun geliefde Liesveltbijbel, maar waren niet blind voor de gebreken daarvan. Een nieuw vertaalinitiatief resulteerde in de Biestkensbijbel. Maar wie was de uitgever Nicolaes Biestkens van Diest?  Lange tijd werd gedacht dat het een stroman was om de aandacht af te leiden van een boekdrukker die liever anoniem bleef. Recent historisch onderzoek heeft de uitgever kunnen identificeren.

Hetzelfde artikel geeft ook boeiende inzichten over de uitgever van een Biestkens-uitgave uit 1563, Lenaert der Kinderen. Tot ver in de 20ste eeuw was het verhaal van deze boekdrukker het resultaat van mythevorming. Zo zou bovengenoemd Bijbeltje tijdens de geloofsvervolging met een zilveren letter gedrukt zijn op een schip, varende op de Noordzee. Hoe geloofwaardig is dit verhaal? Wie was Lenaert der Kinderen en waarom wordt zijn naam in één adem genoemd met die van de beroemde aartstypograaf uit Antwerpen, Christoffel Plantijn? U leest het in dit artikel.

Van de 16e eeuw maken we een sprong naar de 21ste…

Basisbijbel

Basisbijbel – 2e druk (2017)

Een relatieve nieuwkomer in de klas van Bijbelvertalingen is de BasisBijbel. Het is een vertaling die in het rijtje van vertalingen in eenvoudig Nederlands niet misstaat. De auteur vond de taal van Het Boek en de Groot Nieuwsbijbel niet toegankelijk genoeg. Aan de andere kant mocht dit nieuwe vertaalinitiatief ook geen zogenaamde ‘kinderbijbel’ worden. Vertrekkend vanuit de Statenvertaling is de BasisBijbel het resultaat geworden.

Verscheidene andere rubrieken, waaronder GODSNAAM IN BIJBELS, hebben leuke aanvullingen gekregen.

Zo hebben we recent in de Statenbijbel (17e eeuw) nog meer kanttekeningen met Gods Naam ontdekt waarvan we het bestaan niet wisten. De kanttekeningen bij Deuteronomium 6:4 en Psalm 68:5 gebruiken ‘Iehova’ en ‘Iehovah’. Foto’s hiervan zijn geplaatst en te bekijken. Godsnaam in Bijbels > 17e eeuw > 1637 (of volg de link).

Een tip van een getrouwe bezoeker aan Biblia Neerlandica bezorgde ons een verrassing van formaat. Hij wees ons op het gebruik van Gods Naam in de doopsgezinde vertaling van het Nieuwe Testament door Herman Bakels uit 1908. Dit was niet alleen in de verklarende voetnoten. In de 2de herziene druk gebruikt hij drie keer Gods Naam (i.v.v. ‘Jehovah’) in de vertaling van 1Corinthiërs 10:21, 22. Afbeeldingen zijn te bekijken: Godsnaam in Bijbels > 20ste eeuw > 1908 (of volg de link).

Door het opgelegde ‘huisarrest’ van overheidswege hoeven de meesten onder ons dit keer geen uitvluchten te zoeken om een bezoekje aan Biblia Neerlandica te brengen. 🙂

Veel leesplezier!

Vriendelijke groet,
Biblia Neerlandica