Gods naam in kunst en cultuur
Eeuwenlang was de Goddelijke Naam een steeds terugkerend en geliefd element in de schilderkunst, architectuur, typografie en godsdienstige literatuur. Hieronder enkele voorbeelden uit België en Nederland. De plaatsnamen worden gepresenteerd naar alfabetische volgorde.
Antwerpen (B)
Sint-Andrieskerk (St.-Andriesstraat): Godsnaam verwerkt in altaar
Sint-Augustinuskerk - zijkapel (Kammenstraat): Godsnaam verwerkt in gewelfschildering
Sint-Augustinuskerk - zijkapel (Kammenstraat): Tetragrammaton verwerkt in preekstoel (1697) door H. F. Verbruggen
Sint-Augustinuskerk - zijkapel (Kammenstraat): Tetragrammaton verwerkt in altaar
Sint-Augustinuskerk - zijkapel (Kammenstraat): Tetragrammaton op schilderij van A. Van Dijck (1599-1641) De extase van Sint Augustinus
Beetsterzwaag (NL)
Gereformeerde kerk in Beetsterzwaag te Friesland: Godsnaam verwerkt in opschrift boven de ingang van de kerk (de afbeeldingen dateren van ca. 1920)
Beloeil (B)
Kasteel van Beloeil: Godsnaam verwerkt in schrijn
Boxmeer (NL)
Wapenschild ter hoogte van Kerkpad: Een transliteratie van het Tetragrammaton; met symbolen van de apostel Petrus en het wapenschild van Boxmeer
Brugge (B)
Sint Salvatorkathedraal, 12e-15e eeuw (Steenstraat): Tetragrammaton in loodglasraam
Dordrecht (NL)
Groothoofdspoort; (Palingstraat): Godsnaam verwerkt in Latijnse tekst
Tetragrammaton op gedenkpenning naar aanleiding van de Synode te Dordrecht (iedereen die zitting had genomen op deze memorabele kerkelijke vergadering ontving een exemplaar)
Gedenkpenning geslagen te Dordrecht in 1574 naar aanleiding van de godsdienstvrijheid. Met afbeelding van gedenksteen en een klein schild van Holland op voorzijde; het Tetragrammaton staat afgedrukt op achterzijde
Penning geslagen te Dordrecht in 1605 naar aanleiding van het Buskruitverraad tegen koning Jakobus I van Engeland
Penning geslagen te Dordrecht in 1608 Vredesonderhandelingen; met voorstelling van biddende man twijfelend tussen oorlog of geloof
Penning geslagen te Dordrecht in 1596 naar aanleiding van de alliantie van Frankrijk, Engeland en Verenigde Provincies tegen Spanje; met een voorstelling van Hoop en Vrede die elkaar de hand geven, bovenaan vermelding van het Tetragrammaton
Evergem (B)
Sint Christoffelkerk, 1785-1791 (Dorpsplein): Tetragrammaton verwerkt in preekstoel
Gent (B)
Bijloke museum (Godshuisstraat): Tetragrammaton op diverse voorwerpen uit de vrijmetselarij: diplomas, drinkbekers, schootsvel, schouderlint, penningen en munten, enz.
kerk - paters karmelieten; begin 18e eeuw (Burgstraat): Tetragrammaton in houtsnijwerk
kerk - paters karmelieten; begin 18e eeuw (Burgstraat): Tetragrammaton in houtsnijwerk verwerkt in preekstoel
kerk - paters karmelieten; begin 18e eeuw (Burgstraat): Tetragrammaton in houtsnijwerk verwerkt in preekstoel detail
Portret van Hippolytus Desiderius Metdepenningen (1799-1881) - Lid van de Gentse loge: Tetragrammaton verwerkt in sjerp
Sint-Niklaaskerk; 13e eeuw (Korenmarkt): Tetragrammaton verwerkt in altaar uit 17e eeuw
Sint-Stefanuskerk - (paters augustijnen); 14e eeuw (Margrietstraat, Academiestraat): Tetragrammaton verwerkt in loodglasraam
Grimbergen (B)
Sint-Servaasbasiliek - paters Norbertijnen (1700): Tetragrammaton in altaar
Sint-Servaasbasiliek - paters Norbertijnen (1700): Tetragrammaton verwerkt in preekstoel door Hendrik Frans Verbruggen
Horst (B)
Waterslot van Horst; eerste schriftelijke vermelding in 13e eeuw: Tetragrammaton verwerkt in plafondsculptuur (17e eeuw?)
Kontich (B)
Sint-Martinuskerk; oudste gedeelte, 12e eeuw (Gemeenteplein): Tetragrammaton verwerkt in altaar; detail
Leuven (B)
Voormalige Armenschool van St. Kwinten: Medaillon met Hebreeuws opschrift: JHWH is Redder (1567)
Lier (B)
Kerk - Heilig Hart; (Antwerpsesteenweg): Godsnaam verwerkt in loodglasraam; detail
Sint-Gummaruskerk; 16e eeuw (Kardinaal Mercierplein): Tetragrammaton verwerkt in schilderij Sint-Michiel of Val van Lucifer van de Lierse schilder Mathias Berckmans (1600-1666); detail
Maastricht (NL)
Stadhuis: Plafondschildering door Th. Vander Schuer uit 1670. Het Tetragrammaton geschilderd op het kruisgewelf in het midden van de afbeelding
Middelstum (NL)
Ansinga-poort (Burchtstraat): Gebouwd in 1611
Mol (B)
Sint-Antoniuskerk, 1949 (St. Antoniusstraat, Mol - Donk): Godsnaam verwerkt in een moderne voorstelling van de Ark van het Verbond
Noordgouwe (NL)
Het Weduwehof of de Conyershuisjes, naar Hioan Coniers die de huisjes in 1651 liet bouwen ten bate van arme weduwen (Wortmanstraat)
Oudenaarde (B)
Wandtapijtenmuseum - Stadhuis, Oudenaarde: Godsnaam verwerkt op wandtapijt: Alexander en de hogepriester Iaddo (ca. 1580-1590); detail
Overijse (B)
Kerk in Jezus-Eik (1680): Tetragrammaton verwerkt in altaar; detail
Rotterdam (NL)
Achtergevel van het burgerweeshuis; afbeelding dateert van 1936. Bij een bombardement tijdens WO-II in 1940 werd dit monument verwoest
Sint-Lievens-Houtem (B)
St. Michaelkerk: Tetragrammaton verwerkt in het schild van St. Michael die strijdt tegen de draak
Strijen (NL)
Nederlands Hervormde Kerk
Tilburg (NL)
Heilig Hart- processie, 1930
Tongerlo (B)
Abdij - Norbertijnen; (Abdijstraat): Tetragrammaton; schilderij J.E. Quellin: Jezus bij Simon de Farizeeer uit 17e eeuw
Abdij - Norbertijnen; (Abdijstraat): Tetragrammaton geborduurd op kazuifel
Abdij - Norbertijnen; (Abdijstraat): Tetragrammaton op sluitsteen in deurstijl
