Nieuwsbrief – Januari 2018

Op zaterdag 7 oktober 2017 organiseerde het museum Plantin-Moretus een taxatiedag voor antieke boeken en Bijbels, zoals vooraf aangekondigd werd op Biblia Neerlandica (zie nieuwsbericht). Mijn twee collega’s op dit evenement zijn beroepstaxateurs uit Nederland. Er heerste een opgewekt ‘Tussen kunst en kitsch’-sfeertje. Veel opgewonden bezoekers, zwaarbeladen met tassen en koffers waarvan de inhoud deed vermoeden dat ze wat kostbaars bevatten. Voor sommigen een verrassende ontdekking. Voor anderen, helaas, een ontnuchterende teleurstelling …

Hieronder enkele foto’s voor een impressie:

Zeldzaamheid bijzondere Bijbels

In deze nieuwsbrief willen we ook kort een aspect van rubriek BIJZONDERE BIJBELS toelichten, en meer bepaald de bijbeluitgaven in onderrubriek zeldzaam. Elke Bijbeluitgave in deze categorie bevat een score op een schaal van 1-6. Een score van 1 is ‘matig zeldzaam’. De maximum score van 6 is ‘extreem zeldzaam’. De vraag die enkele lezers stelden, is: op basis waarvan wordt deze score bepaald?

Welnu, de beoordeling wordt beïnvloed door een zestal parameters, zoals:

  1. Aanwezigheid in bijzondere collecties, catalogi of gespecialiseerde bibliotheken.
  2. Aanbod van antiquariaten en/of gespecialiseerde veilingen gedurende de laatste decennia.
  3. Uitvoering: heeft de Bijbel een al dan niet contemporaine band, luxe-uitvoering, extra geografische kaarten, gravures, enz..
  4. Conditie: in welke mate heeft de ‘tand des tijds’ invloed op het boek, de boekband en het papier gehad?  Is er restauratiewerk aan te pas gekomen? Zo ja, welke? En hoe is die uitgevoerd?
  5. Oplage: is vaak een schatting en afhankelijk van de grootte van de doelgroep.
    En tot slot:
  6. Compleetheid: bv. 2 gespecialiseerde bibliotheken hebben het Nieuwe Testament uit 1548 (Leuvense vertaling) in hun collectie. Maar beide zijn incompleet. Een compleet exemplaar maakt het werk dan ook zeer zeldzaam en ontvangt 5 (van 6) gekleurde bolletjes.

Wat is nieuw? 

‘BIBLIA’ – 1562

Zo werd de rubriek BI(BLI)OGRAFIËN verrijkt met een artikel over de eerste, échte gereformeerde Bijbel: de zogenaamde ‘Deux-Aesbijbel’ uit 1562. Hoe is deze Bijbel tot stand gekomen? Waar komt de nogal vreemde naam ‘Bijbel van Deux-Aes’ vandaan? Een bijzonder kenmerk van deze Bijbel is het gebruik van de Godsnaam in de vorm van ‘JEHOVA’ in de kanttekening bij Psalm 83:18(19). Deze Bijbel werd hiermee de eerste Nederlandstalige bijbelvertaling die de Godsnaam in gevocaliseerde vorm opnam. Maar waar heeft de vertaler de mosterd vandaan gehaald? In dit artikel kunt u het volledige verhaal lezen.

Wellicht is het tijdens een koude, druilerige, vochtige winteravond een goed idee om nog eens een bezoekje te brengen aan Biblia Neerlandica.